รอกคืออะไร เหมาะกับใช้งานประเภทไหน

รอก (Hoist) ที่ใช้สำหรับอำนวยความสะดวกในการยกหรือเคลื่อนย้ายสิ่งของในแนวดิ่ง (ขึ้น-ลง) ให้ไปยังตำแหน่งที่ต้องการ มีให้เลือกใช้งานหลากหลายประเภท แถมแต่ละประเภทยังเหมาะกับประเภทของธุรกิจที่แตกต่างกันออกไป เนื่องด้วยลักษณะของรอกในแต่ละประเภทที่ถูกออกแบบมาให้มีลักษณะการทำงานและการรองรับน้ำหนักที่แตกต่างกัน

รอก (Hoist) คืออะไร?

รอก (Hoist) คือ เครื่องจักรขนาดเล็กที่ใช้เพื่ออำนวยความสะดวกในการเคลื่อนย้ายสินค้า อุปกรณ์ต่างๆ ที่มีน้ำหนักมากจากแนวดิ่ง (ขึ้น-ลง) โดยสิ่งของเหล่านั้นมักจะเป็นสิ่งของที่ไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้แรงงานคน ด้วยลักษณะของล้อหมุนรอกหรือมูเล่ย์ที่ทำมาจากโลหะ ซึ่งมีความแข็งแรงทนทานสูง จึงทำให้การเคลื่อนย้ายสิ่งของขนาดใหญ่และมีน้ำหนักมากค่อนข้างสะดวกรวดเร็ว ช่วยให้การทำงานเป็นไปอย่างไหลลื่นไม่มีปัญหาติดขัด

รอก (Hoist) มีกี่ประเภท และแต่ละประเภทเหมาะกับธุรกิจแบบไหน?

ในส่วนของรอกที่ใช้งานในปัจจุบันนี้จะแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ

1. รอกไฟฟ้า (Electric Hoist)

รอกไฟฟ้า คือ รอกที่ใช้พลังงานไฟฟ้าในการเคลื่อนย้ายหรือชักรอกสินค้า ด้วยลักษณะของรอกชนิดนี้ที่ต้องอาศัยการทำงานของมอเตอร์ จึงสามารถควบคุมการใช้งานได้อย่างง่ายดาย สามารถเคลื่อนย้ายสินค้าไปยังจุดต่างๆ ได้อย่างแม่นยำ แถมตัวรอกยังมีน้ำหนักที่เบา จึงสะดวกต่อการเคลื่อนย้าย ซึ่งถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ รอกโซ่ไฟฟ้า และรอกสลิงไฟฟ้า รอกไฟฟ้า ใช้กำลังจากมอเตอร์เป็นหลัก ทำให้สามารถใช่งานได้ยกงานได้สะดวก จึงเป็นที่นิยมนำไปใช้ในงานหลายประเภท

อุตสาหกรรมการผลิตชิ้นส่วนยานยนต์
อุตสาหกรรมคลังสินค้าและโลจิสติกส์
อุตสาหกรรมโลหะ/แปรรูปเหล็ก
อุตสาหกรรมการผลิตสินค้าอุปโภคบริโภค
งานก่อสร้าง เช่น โรงไฟฟ้า สถานีสูบน้ำ สถานีเผาขยะ งานสร้างสะพาน งานหล่อแผ่นพรีคาสต์ เป็นต้น
อุตสาหกรรมบันเทิง เช่น ยกของหนักในคอนเสิร์ต ย้ายฉากหนังหรือซีรีส์ เป็นต้น

2. รอกโซ่มือสาว (Chain Block)

รอกโซ่มือสาว คือ รอกที่ใช้แรงคนในการชักรอกหรือเคลื่อนย้ายสินค้า ด้วยลักษณะของรอกที่ติดตั้งง่าย มีน้ำหนักเบา และไม่ใช้พลังงานไฟฟ้าในการชักรอก รอกโซ่มือสาวจึงสามารถทำการเคลื่อนย้ายไปทำงานยังจุดที่ไม่มีไฟฟ้าได้อย่างสะดวกสบาย แถมยังไม่ต้องกังวลเรื่องการบำรุงซ่อมแซมเลย เนื่องจากรอกโซ่มือสาวเป็นรอกที่วัสดุแข็งแรงทนทาน การดูแลรักษาก็ง่ายกว่ารอกชนิดอื่นๆ แต่ข้อเสียของรอกชนิดนี้คือเหมาะกับการยกหรือเคลื่อนย้ายสิ่งของแบบชั่วคราวเท่านั้น ใครที่ชอบยกสิ่งของค้างไว้บนที่สูง อาจจะต้องระวังเรื่องอุบัติเหตุเกิดขึ้นในระหว่างที่ปฏิบัติงาน

เราทราบกันดีอยู่แล้วว่าแรงคนย่อมน้อยกว่าเครื่องทุ่นแรง แถมตัวรอกชนิดนี้ยังสามารถใช้งานได้ถึงแม้ไม่มีไฟฟ้า การใช้งานรอกโซ่มือสาวจึงนิยมใช้ยกสินค้าที่มีน้ำหนักเบา

3. รอกโยกโซ่ หรือรอกกำมะลอ (Level Block or Level Hoist)

ในส่วนของรอกโยกโซ่ หรือรอกกำมะลอ เป็นรอกที่ใช้มือในการชักรอกคล้ายกับรอกโซ่มือสาว แต่ด้วยด้ามโยกซึ่งเป็นหนึ่งในส่วนประกอบสำคัญของการชักรอกที่รอกโยกโซ่มีแต่รอกโซ่มือสาวไม่มี ทำให้รอกโยกโซ่สามารถชักรอกได้ดีและเร็วกว่ารอกโซ่มือสาว

เนื่องจากรอกโยกโซ่เป็นรอกที่ใช้ทั้งแรงมือและแรงเครื่องจักรในการชักรอก รอกโยกโซ่จึงสามารถเคลื่อนย้ายสิ่งของที่มีน้ำหนักมากได้ดี รอกโยกโซ่จึงนิยมใช้ในลักษณะงานดังต่อไปนี้

งานก่อสร้าง: เช่น ขนย้ายอุปกรณ์ก่อสร้าง ฯลฯ
งานตามโรงงานหรืออุตสาหกรรมต่างๆ เช่น การขนย้ายเครื่องจักร การขนย้ายสินค้าขึ้นลงในคลังสินค้า