รู้จักลวดสลิง อะไหล่สำคัญที่ทุกงานยกต้องมี
เบื้องหลังการยกวัตถุที่มีน้ำหนักหลายสิบตันในโรงงานอุตสาหกรรม หรืองานก่อสร้างขนาดใหญ่ นอกจากเครื่องจักรอย่างเครนและรอกแล้ว ยังมีส่วนประกอบชิ้นหนึ่ง นั่นคือ “ลวดสลิง” หลายคนอาจมองว่ามันเป็นเพียงเส้นลวดธรรมดา แต่ในความเป็นจริงแล้ว อุปกรณ์ชิ้นนี้ถูกออกแบบมาเพื่อรับแรงดึงมหาศาล การทำความเข้าใจว่า ลวดสลิง คืออะไร และมีหลักการทำงานอย่างไร จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งต่อการใช้งานอย่างปลอดภัยและเต็มศักยภาพ
ลวดสลิงคืออะไร
ลวดสลิง คืออุปกรณ์สำหรับยกหรือดึงวัตถุที่ประกอบขึ้นจากเส้นลวดเหล็กกล้า (Steel Wire) จำนวนมากที่ถูกตีเกลียวรวมกันเป็นโครงสร้างที่มีความแข็งแรงและยืดหยุ่นสูง เพื่อให้สามารถรับแรงดึงได้สูง ทนทานต่อการสึกหรอ และเป็นชิ้นส่วนสำคัญที่ใช้เชื่อมต่อระหว่างตัวเครื่องจักรยกเข้ากับวัตถุที่ต้องการเคลื่อนย้าย ซึ่งเป็นหัวใจของหลักการทำงานของเครนเลยทีเดียว
องค์ประกอบของลวดสลิง
โครงสร้างของลวดสลิงประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก ดังนี้
- เส้นลวด (Wire) เป็นส่วนประกอบที่เล็กที่สุด ทำหน้าที่รับแรงดึงและทนต่อการเสียดสี
- เกลียว หรือ ขดลวด (Strand) เกิดจากการนำเส้นลวดหลายเส้นมาตีเกลียวรวมกันเป็นหนึ่งกลุ่ม ทำหน้าที่เป็นโครงสร้างหลักที่สร้างความแข็งแรงให้กับลวดสลิง
- แกนของสลิง (Core) คือส่วนที่อยู่ใจกลางของลวดสลิง ทำหน้าที่เป็นฐานรองรับให้เกลียวทุกเส้นเรียงตัวกันอย่างถูกต้อง โดยมี 2 ชนิดหลัก คือ แกนไฟเบอร์หรือไส้เชือก (Fiber Core – FC) ที่ให้ความยืดหยุ่นสูง และแกนเหล็กหรือไส้เหล็ก (Independent Wire Rope Core – IWRC) ที่ให้ความแข็งแรงและทนทานต่อแรงบีบอัดได้ดี
ลวดสลิงมีกี่ประเภท
ลวดสลิงแบ่งออกเป็น 3 ประเภทตามลักษณะการใช้งาน
- Wire Rope Slings เป็นประเภทที่นิยมใช้ในงานยกทั่วไป มีความยืดหยุ่นในการโค้งตัวตามรูปทรงของวัตถุ เหมาะสำหรับการยกสิ่งของที่มีรูปร่างไม่สม่ำเสมอ สามารถรับแรงดึงและแรงเค้นได้ดี
- Stay Ropes เป็นลวดสลิงที่ออกแบบมาสำหรับการใช้งานแบบคงที่ มักใช้เป็นสายยึดหรือค้ำจุนโครงสร้าง มีความแข็งแรงสูงและสามารถรับน้ำหนักคงที่เป็นเวลานาน ไม่เหมาะสำหรับการเคลื่อนไหวบ่อยครั้ง
- Rack Ropes ออกแบบมาเป็นพิเศษสำหรับการใช้งานเป็นรางสำหรับลูกล้อ เช่น ในระบบเครนหรือรถกระเช้า มีความแข็งแรงสูงและทนทานต่อการเสียดสีจากการเคลื่อนไหวของลูกล้อ
- Running Ropes เหมาะสำหรับการใช้งานบนรอกที่มีการเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่อง
การใช้งานของลวดสลิง
ด้วยคุณสมบัติที่แข็งแรงและทนทาน ทำให้ลวดสลิงถูกนำไปใช้งานในหลากหลายอุตสาหกรรม ตั้งแต่งานขนาดเล็กไปจนถึงโครงการขนาดใหญ่ เช่น
- เป็นส่วนประกอบหลักในรอกและเครนสำหรับยกและเคลื่อนย้ายวัตถุดิบหรือสินค้าในโรงงานและคลังสินค้า
- ใช้ในลิฟต์โดยสารและลิฟต์ขนส่งสินค้าในอาคารสูง
- เป็นสายเคเบิลหลักสำหรับขึงสะพานแขวน
- ใช้ในเครื่องจักรกลหนัก เช่น รถขุด รถตัก
- ใช้ในงานประมงสำหรับลากอวน หรือใช้ในงานป่าไม้สำหรับชักลากท่อนซุง
ประโยชน์ของลวดสลิง
- รับน้ำหนักได้สูง โครงสร้างการตีเกลียวทำให้ลวดสลิงสามารถรับแรงดึงได้สูงกว่าน้ำหนักของตัวมันเองหลายเท่า
- มีความยืดหยุ่น สามารถโค้งงอไปตามร่องรอกหรือดรัมของเครื่องจักรได้โดยไม่เสียหาย
- ทนทานต่อการใช้งาน มีความทนทานต่อแรงกระชากและการเสียดสีได้ดี
ลักษณะลวดสลิงที่ห้ามใช้งาน
ความปลอดภัยคือสิ่งสำคัญที่สุด การตรวจสอบสภาพลวดสลิงก่อนใช้งานทุกครั้งจึงเป็นเรื่องที่ห้ามละเลยโดยเด็ดขาด หากพบเห็นลักษณะดังต่อไปนี้ ควรหยุดใช้งานทันที
- มีเส้นลวดด้านนอกขาดเป็นจำนวนมาก
- สึกหรอจนขนาดเล็กลง
- เสียรูปทรงอย่างถาวร เช่น หักงอ, ถูกบีบจนแบน, หรือเกลียวบิดเป็นปม
- มีสนิมขุมลึกกัดกินเข้าไปในเนื้อเหล็ก ทำให้ความแข็งแรงลดลง
วิธีการใช้ลวดสลิงให้ปลอดภัย
- เลือกใช้ลวดสลิงที่มีขนาดและโครงสร้างเหมาะสมกับประเภทของงานและน้ำหนักที่ต้องการยก
- ห้ามยกน้ำหนักเกินพิกัดที่ระบุไว้โดยเด็ดขาด
- ตรวจสอบสภาพลวดสลิงและอุปกรณ์ประกอบก่อนการใช้งานทุกครั้ง
- หลีกเลี่ยงการยกแบบกระตุกหรือกระชาก เพราะจะทำให้เกิดภาระโหลดที่สูงเกินจริง
- คำนวณมุมในการยกให้เหมาะสม เพราะมุมที่แคบเกินไปจะเพิ่มแรงดึงในลวดสลิงให้สูงขึ้น
การบำรุงรักษาลวดสลิงให้ใช้งานได้นาน
- ทำความสะอาดเศษดิน ทราย หรือสิ่งสกปรกที่อาจเข้าไปสร้างความเสียหายระหว่างเส้นลวด
- หล่อลื่นลวดสลิงตามระยะเวลาที่เหมาะสมด้วยสารหล่อลื่นเฉพาะ เพื่อลดการเสียดสีและป้องกันสนิม
- จัดให้มีการตรวจสอบอย่างละเอียดโดยผู้เชี่ยวชาญตามรอบระยะเวลาที่กำหนด
วิธีการเก็บรักษาลวดสลิง
- เก็บในที่แห้ง มีอากาศถ่ายเทสะดวก และไม่สัมผัสกับพื้นดินโดยตรง
- ม้วนเก็บในรอกหรือม้วนไม้ ไม่กองสุมกันเพราะอาจทำให้หักงอและเสียรูป
- เก็บให้ห่างจากบริเวณที่มีสารเคมี ไอระเหย หรือความร้อนสูง
สรุปบทความ
จะเห็นได้ว่า ลวดสลิง คือส่วนประกอบด้านวิศวกรรมที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความปลอดภัยและศักยภาพของงานยก การเลือกใช้ การตรวจสอบ และการบำรุงรักษาอย่างถูกวิธีจึงเป็นสิ่งที่ไม่สามารถมองข้ามได้ เพราะนั่นหมายถึงความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของผู้ปฏิบัติงานทุกคน
การดูแลรักษาลวดสลิงเป็นเรื่องสำคัญฉันใด การดูแลรักษาระบบการยกทั้งหมดก็สำคัญไม่แพ้กันฉันนั้น ที่ TTM CRANE เราให้บริการแบบครบวงจรเกี่ยวกับรอกและเครนในโรงงานอุตสาหกรรม ตั้งแต่การให้คำปรึกษา ออกแบบ ผลิต และติดตั้งโดยทีมวิศวกรผู้เชี่ยวชาญ ไปจนถึงบริการหลังการขาย การซ่อมบำรุง และการจัดหาอะไหล่เครนคุณภาพสูง เพื่อให้คุณมั่นใจได้ว่าระบบการยกของคุณจะทำงานได้อย่างต่อเนื่องและปลอดภัยสูงสุดในทุกการใช้งาน
ติดต่อเพื่อรับคำแนะนำ หรือสอบถามการอบรมได้ที่
Line: LINE
โทร: 0859082254
Facebook: รอกเครนลิฟต์ ttmcrane เครนและรอกไฟฟ้า ทีมตรวจซ่อมบำรุง อะไหล่ อบรมครบวงจร
Email: contact@ttmcrane.com
