ในโลกของอุตสาหกรรมปัจจุบัน การใช้งานอุปกรณ์ยกของหนักอย่างปั้นจั่นและเครนถือเป็นส่วนสำคัญในกระบวนการผลิตและก่อสร้าง แต่การใช้งานที่ไม่ปลอดภัยอาจนำไปสู่อุบัติเหตุร้ายแรงและความเสียหายจำนวนมาก นี่คือเหตุผลที่รัฐบาลไทยจึงออกกฎหมายควบคุมการใช้งานปั้นจั่นอย่างเข้มงวด โดยเฉพาะการกำหนดให้ต้องมี ปจ.1 หรือใบรับรองความปลอดภัยสำหรับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ ซึ่งเป็นเอกสารสำคัญที่ผู้ประกอบการและผู้ควบคุมงานทุกคนควรเข้าใจอย่างถ่องแท้

ทำความรู้จัก “ปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่” และความสำคัญของเอกสาร ปจ.1

การทำความเข้าใจเกี่ยวกับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่และระบบควบคุมความปลอดภัยถือเป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับผู้ที่ทำงานในอุตสาหกรรม เนื่องจากอุปกรณ์เหล่านี้มีศักยภาพในการก่อให้เกิดอันตรายสูง หากไม่ได้รับการตรวจสอบและดูแลอย่างเหมาะสม ดังนั้น การมีระบบการออกใบรับรองที่เข้มงวดจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง นอกจากนี้ ผู้ประกอบการยังต้องให้ความสำคัญกับการอบรม 4 ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการใช้งานปั้นจั่น เพื่อให้มั่นใจว่าบุคลากรมีความรู้และทักษะที่จำเป็นในการปฏิบัติงานอย่างปลอดภัย

นิยามและความหมายของ “ปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่” ตามกฎหมาย

ปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ หมายถึง อุปกรณ์ยกที่ติดตั้งในตำแหน่งคงที่และไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้ง่าย ซึ่งรวมถึงเครนโรงงาน เครนเหนือศีรษะ เครนขาสูง ลิฟต์ขนส่งวัสดุ และปั้นจั่นหอสูงที่ใช้ในงานก่อสร้าง อุปกรณ์เหล่านี้มักมีกำลังยกสูงและใช้งานในพื้นที่ที่มีความเสี่ยง จึงต้องการการควบคุมและตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอเพื่อรับรองความปลอดภัย

ปจ.1 คืออะไร? ใบรับรองสำคัญที่ผู้ควบคุมงานต้องมี

ปจ.1 คือใบรับรองความปลอดภัยในการใช้งานปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ ซึ่งออกโดยวิศวกรที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม เอกสารนี้จะระบุรายละเอียดเฉพาะของปั้นจั่นแต่ละตัว รวมถึงข้อมูลทางเทคนิค สภาพการใช้งาน และผลการตรวจสอบความปลอดภัย การมี ปจ.1 ถือเป็นข้อบังคับตามกฎหมายที่ผู้ประกอบการต้องปฏิบัติก่อนนำปั้นจั่นมาใช้งาน

ความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่าง ปจ.1 และ ปจ.2

ความแตกต่างหลักระหว่าง ปจ.1 และ ปจ.2 อยู่ที่ประเภทของปั้นจั่นที่ครอบคลุม โดย

ปจ.1 จะใช้สำหรับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ เช่น เครนโรงงาน เครนเหนือศีรษะ และปั้นจั่นหอสูง

ปจ.2 จะใช้สำหรับปั้นจั่นเคลื่อนที่ เช่น รถเครน รถปั้นจั่น และเครนมือถือ

การออกใบรับรองแต่ละประเภทจะมีขั้นตอนและเกณฑ์การตรวจสอบที่แตกต่างกันตามลักษณะการใช้งานและความเสี่ยงของอุปกรณ์

ทำไม ปจ.1 จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการใช้งานปั้นจั่นอยู่กับที่?

ความสำคัญของ ปจ.1 ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการปฏิบัติตามกฎหมายเท่านั้น แต่ยังครอบคลุมถึงการสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยในสถานประกอบการ การลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุ และการสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ปฏิบัติงานและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง การเข้าใจถึงความสำคัญเหล่านี้จะช่วยให้ผู้ประกอบการเห็นคุณค่าของการลงทุนในระบบความปลอดภัย

ข้อกำหนดทางกฎหมาย: กฎกระทรวงฯ และบทลงโทษที่เกี่ยวข้อง

ตามกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ผู้ประกอบการที่ใช้งานปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่จะต้องจัดให้มีการตรวจสอบและรับรองความปลอดภัยอย่างสม่ำเสมอ หากไม่ปฏิบัติตามข้อกำหนดนี้ อาจต้องเผชิญกับบทลงโทษทางกฎหมาย รวมถึงการสั่งปิดกิจการชั่วคราวจนกว่าจะแก้ไขให้ถูกต้อง

มาตรฐานความปลอดภัย: ป้องกันอุบัติเหตุและความสูญเสียจากการทำงาน

การมี ปจ.1 ช่วยลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งานปั้นจั่นที่ไม่ปลอดภัย เช่น การหักของสายยก การล้มของปั้นจั่น หรือการทำงานผิดปกติของระบบควบคุม การตรวจสอบตามมาตรฐาน ปจ.1 จะครอบคลุมทั้งโครงสร้าง ระบบไฟฟ้า ระบบไฮดรอลิค และส่วนประกอบต่างๆ ที่สำคัญต่อความปลอดภัยในการใช้งาน

สร้างความเชื่อมั่น: ต่อผู้ปฏิบัติงาน ผู้รับเหมา และเจ้าของโครงการ

การมีใบรับรอง ปจ.1 ที่ถูกต้องจะสร้างความเชื่อมั่นให้กับทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ผู้ปฏิบัติงานจะรู้สึกปลอดภัยมากขึ้นเมื่อทราบว่าอุปกรณ์ที่ใช้งานได้รับการตรวจสอบอย่างถูกต้อง ผู้รับเหมาและเจ้าของโครงการก็จะมั่นใจในคุณภาพและความปลอดภัยของงาน ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงทางธุรกิจและการฟ้องร้องทางกฎหมาย

ประเภทของปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ ที่ต้องดำเนินการขอ ปจ.1

ปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่มีหลายประเภทที่แตกต่างกันตามลักษณะการใช้งานและโครงสร้าง การทำความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทต่างๆ เหล่านี้จะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถเตรียมความพร้อมและวางแผนการจัดทำเอกสาร ปจ.1 ได้อย่างเหมาะสม แต่ละประเภทจะมีข้อกำหนดและเกณฑ์การตรวจสอบที่อาจแตกต่างกันบ้างตามความซับซ้อนและความเสี่ยงของอุปกรณ์

ประเภทของปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ที่ต้องขอ ปจ.1 ได้แก่:

ปั้นจั่นหอสูง (Tower Crane) – อุปกรณ์ที่ใช้งานในโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ มีความสูงและกำลังยกมาก ต้องตรวจสอบฐานราก โครงสร้างหอ ระบบกลไก และระบบความปลอดภัยอย่างเข้มงวด
ปั้นจั่นชนิดเหนือศีรษะและปั้นจั่นขาสูง (Overhead Crane & Gantry Crane) – พบเห็นทั่วไปในโรงงานอุตสาหกรรม คลังสินค้า และท่าเรือ เน้นตรวจสอบระบบรางวิ่ง โครงสร้างค้ำยัน ระบบยก และระบบควบคุม
ลิฟต์ขนส่งวัสดุแบบใช้เครื่องยนต์ (Construction Hoist / Material Hoist) – ใช้ในงานก่อสร้างสูงและโรงงาน มีความเสี่ยงสูงจากการเคลื่อนที่ในแนวดิ่ง ต้องตรวจสอบระบบรางนำทาง ระบบเบรค และระบบความปลอดภัย
ปั้นจั่นขาสูงแบบรางเลื่อน (Rail Mounted Gantry Crane – RMG) – ใช้ในท่าเรือ ลานคอนเทนเนอร์ และโรงงานขนาดใหญ่ เน้นตรวจสอบระบบรางวิ่ง ระบบขับเคลื่อน และระบบควบคุมอัตโนมัติ
ปั้นจั่นชนิดอื่นๆ ที่เข้าข่ายตามกฎหมาย – รวมถึงเครนแขนหมุน เครนพอร์ทัล และอุปกรณ์ยกพิเศษต่างๆ ที่มีลักษณะเป็นปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ ควรปรึกษาวิศวกรผู้เชี่ยวชาญเพื่อยืนยันความจำเป็นในการขอ ปจ.1

กระบวนการตรวจสอบและออกเอกสาร ปจ.1: ขั้นตอนอย่างละเอียด

กระบวนการขอและออกเอกสาร ปจ.1 เป็นขั้นตอนที่ต้องการความละเอียดและความรอบคอบ เนื่องจากเกี่ยวข้องกับความปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงานและทรัพย์สินที่มีมูลค่าสูง การเข้าใจกระบวนการนี้อย่างถ่องแท้จะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถเตรียมความพร้อมและดำเนินการได้อย่างถูกต้องและรวดเร็ว

ใครมีสิทธิ์ตรวจสอบและออกใบ ปจ.1?

วิศวกรที่มีสิทธิ์ออกใบรับรอง ปจ.1 จะต้องเป็นผู้ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม และมีคุณวุฒิทางด้านวิศวกรรมเครื่องกล วิศวกรรมโยธา หรือสาขาที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งมีประสบการณ์ในการตรวจสอบอุปกรณ์ยกเป็นระยะเวลาที่กำหนด วิศวกรเหล่านี้จะต้องมีความรู้เกี่ยวกับมาตรฐานความปลอดภัย กฎหมายที่เกี่ยวข้อง และเทคนิคการตรวจสอบอุปกรณ์

การเตรียมความพร้อมของปั้นจั่นและเอกสารก่อนการตรวจสอบ

ก่อนดำเนินการตรวจสอบเพื่อออกใบ ปจ.1 ผู้ประกอบการจะต้องเตรียมปั้นจั่นให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน ทำความสะอาดและตรวจสอบเบื้องต้น รวมถึงเตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้อง เช่น คู่มือการใช้งาน ใบรับรองคุณภาพจากผู้ผลิต บันทึกการบำรุงรักษา และเอกสารการติดตั้ง การเตรียมความพร้อมที่ดีจะช่วยให้กระบวนการตรวจสอบเป็นไปอย่างราบรื่น

การตรวจสอบตาม ปจ.1 จะครอบคลุมหลายด้าน การตรวจสอบแต่ละรายการจะมีเกณฑ์และวิธีการที่เฉพาะเจาะจง โดยรายการตรวจสอบหลัก ได้แก่:

โครงสร้างหลักและโครงสร้างรองรับ – ตรวจสอบความแข็งแรงและสภาพของโครงสร้างเหล็ก รอยเชื่อม และการยึดต่างๆ
ระบบไฟฟ้าและการควบคุม – ทดสอบระบบไฟฟ้า มอเตอร์ สวิตช์ และระบบควบคุมการทำงาน
ระบบไฮดรอลิคหรือนิวเมติก – ตรวจสอบความดันระบบ ท่อส่ง และอุปกรณ์ควบคุมแรงดัน
ส่วนประกอบที่สึกหรอ – ตรวจสอบสายยก ลูกล้อ เฟือง และชิ้นส่วนที่มีการสึกหรอ
การทดสอบการทำงาน – ทดสอบในภาวะปกติและภาวะฉุกเฉิน รวมถึงระบบเบรคและระบบหยุดฉุกเฉิน
การทดสอบน้ำหนักยกจริง – ทดสอบกำลังยกสูงสุดและการทำงานภายใต้น้ำหนักต่างๆ

เนื้อหาและข้อมูลสำคัญในใบรับรอง ปจ.1

ใบรับรอง ปจ.1 จะประกอบด้วยข้อมูลสำคัญหลายประการ เช่น รายละเอียดของปั้นจั่น (ยี่ห้อ รุ่น หมายเลขเครื่อง) ข้อมูลทางเทคนิค (กำลังยกสูงสุด ความสูงยก รัศมียก) ผลการตรวจสอบแต่ละรายการ ข้อบกพร่องที่พบและการแก้ไข วันที่ออกใบรับรอง วันหมดอายุ และลายเซ็นของวิศวกรผู้ตรวจสอบ ข้อมูลเหล่านี้จะใช้เป็นหลักฐานในการพิสูจน์ความปลอดภัยของอุปกรณ์

ความถี่ในการตรวจสอบ ปจ.1

การกำหนดความถี่ในการตรวจสอบและต่ออายุ ปจ.1 เป็นสิ่งสำคัญที่ผู้ประกอบการต้องให้ความสนใจ โดยทั่วไปแล้ว ใบรับรอง ปจ.1 จะมีอายุการใช้งาน 1 ปี และต้องทำการตรวจสอบใหม่ก่อนหมดอายุ อย่างไรก็ตาม ความถี่ในการตรวจสอบอาจแตกต่างกันตามประเภทของปั้นจั่น ความหนักของการใช้งาน และสภาพแวดล้อมในการทำงาน สำหรับปั้นจั่นที่ใช้งานหนักหรืออยู่ในสภาพแวดล้อมที่รุนแรง อาจต้องมีการตรวจสอบเพิ่มเติมระหว่างปี

สรุปบทความ

ปจ.1 เป็นเอกสารสำคัญที่ผู้ประกอบการที่ใช้งานปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ต้องให้ความสำคัญอย่างยิ่ง การมีใบรับรองที่ถูกต้องและครบถ้วนไม่เพียงแต่ช่วยให้ปฏิบัติตามกฎหมายเท่านั้น แต่ยังเป็นการสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยในสถานประกอบการ ลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุ และสร้างความเชื่อมั่นให้กับทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง

สำหรับผู้ที่ต้องการบริการตรวจสอบและออกใบรับรอง ปจ.1 ที่มีคุณภาพ TTM Crane พร้อมให้บริการครบวงจร ตั้งแต่การตรวจสอบ การออกแบบ การติดตั้ง ไปจนถึงการบำรุงรักษาเครนและปั้นจั่น ด้วยทีมวิศวกรและช่างมืออาชีพที่มีประสบการณ์กว่า 30 ปี เพื่อให้มั่นใจว่าอุปกรณ์ปั้นจั่นของคุณจะได้รับการตรวจสอบอย่างครบถ้วนและได้รับใบรับรอง ปจ.1 ที่มีคุณภาพและน่าเชื่อถือ

📌 เรื่องความคุ้มค่าต้องยกให้เรา TTM Crane
ผู้เชี่ยวชาญด้านลิฟต์ เครน และงานโมดิฟาย การันตีด้วยมาตรฐานรองรับระดับสากล
ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO คุณภาพ 9001:2015 สิ่งแวดล้อม 14001:2015 ความปลอดภัยและชีวอนามัย 45001:2018
———————————————————-
📌ติดต่อเพื่อรับคำแนะนำ หรือสอบถามการอบรมได้ที่
📞Tel : 092-874-4551
ID Line: jirayuttm
Facebook: รอกเครนลิฟต์ ttmcrane เครนและรอกไฟฟ้า ทีมตรวจซ่อมบำรุง อะไหล่ อบรมครบวงจร
Email: contact@ttmcrane.com
🌐 Website :www.ttmcrane.com