รู้ก่อน! ใช้เครนอย่างไรให้ปลอดภัย พร้อมวิธีดูแลรักษา
เครน หรือ “ปั้นจั่น” เป็นเครื่องจักรสำคัญที่ช่วยอำนวยความสะดวกในหลากหลายอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นการก่อสร้าง โรงงาน หรือคลังสินค้า อย่างไรก็ตาม การใช้งานที่ผิดวิธีอาจนำไปสู่อันตรายจากการใช้เครนร้ายแรงได้ ดังนั้น การใช้เครนอย่างปลอดภัยและถูกวิธี รวมถึงการบำรุงรักษาที่สม่ำเสมอจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้่าม บทความนี้ เราได้่รวบรวม 10 วิธีปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยในการใช้เครน และแนวทางป้องกันอุบัติเหตุ เพื่อให้การทำงานมีประสิทธิภาพสูงสุด
10 วิธีใช้เครนอย่างปลอดภัย
10 วิธีใช้เครนอย่างปลอดภัย สามารถทำได้ดังนี้
1. เลือกเครนให้ถูกประเภทการใช้งาน
เริ่มต้นความปลอดภัยในการใช้เครนด้วยการเลือกใช้เครนให้เหมาะสมกับประเภทงานและสถานที่ เครนมีทั้งแบบอยู่กับที่ (เช่น เครนราง, เครนขาสูง, เครนหอสูง) ซึ่งเหมาะกับงานยกวัตถุขนาดใหญ่และมีน้ำหนักมากในพื้นที่จำกัด และเครนชนิดเคลื่อนที่ (Mobile Crane) ที่มีความยืดหยุ่นสูง เคลื่อนย้ายได้ง่าย เหมาะสำหรับงานก่อสร้าง การเลือกใช้ที่ถูกต้องตั้งแต่ต้นจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุได้อย่างมาก
2. ตรวจสอบสภาพเครนก่อนใช้งานทุกครั้ง
ก่อนเริ่มงานทุกวัน ผู้ควบคุมและผู้เกี่ยวข้องต้องทำการตรวจสอบสภาพเครนและอุปกรณ์ทุกชิ้นอย่างละเอียดตามเอกสารการตรวจสอบประจำวัน หากพบความผิดปกติแม้เพียงเล็กน้อย ให้หยุดใช้งานทันทีและแจ้งช่างเพื่อทำการแก้ไข เพราะอุปกรณ์ที่ชำรุดเพียงชิ้นเดียวก็อาจก่อให้เกิดอันตรายจากการใช้เครนได้
3. ติดตั้งเครนให้มั่นคงก่อนใช้งานเครน
สำหรับเครนชนิดเคลื่อนที่ที่ใช้แขนค้ำยัน (Outriggers) ต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้ติดตั้งบนพื้นที่ที่มั่นคงแข็งแรง และกางแขนค้ำยันอย่างถูกต้องตามคู่มือผู้ผลิต การวางแผ่นรองแขนปั้นจั่นเป็นสิ่งจำเป็น และห้ามวางทริกเกอร์เหนือช่องว่างหรือพื้นที่ที่ไม่มั่นคงเด็ดขาด เพื่อป้องกันเครนพลิกคว่ำ
4. ผู้ควบคุมเครนต้องมีความรู้การควบคุมเครน
ผู้ที่ปฏิบัติงานกับเครน ไม่ว่าจะเป็นผู้ควบคุม ผู้ให้สัญญาณ หรือผู้ที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนชิ้นส่วน จะต้องผ่านการฝึกอบรมและได้รับการรับรองตามที่กฎหมายกำหนด มีความรู้ความเข้าใจในคู่มือการใช้เครนในโรงงานและคุณสมบัติเฉพาะของเครนแต่ละตัว เพื่อให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
5. หลีกเลี่ยงยกวัตถุที่มีน้ำหนักเกินมาตรฐานกำหนด
ปฏิบัติตามขีดจำกัดการยก (Load Capacity) ที่ระบุไว้ในคู่มือเครนอย่างเคร่งครัด ห้ามยกวัตถุที่มีน้ำหนักเกินกว่าที่เครนจะรับไหว และห้ามยกของแบบซ้อนกันหลายชั้น หากฝ่าฝืนข้อนี้ไป จะเป็นสาเหตุหลักของการพลิกคว่ำของเครนได้
6. หลีกเลี่ยงการยกวัตถุค้างไว้บนอากาศนาน ๆ
การยกวัตถุค้างไว้บนอากาศเป็นเวลานานอาจทำให้เครนรับน้ำหนักมากเกินไป ส่งผลให้เกิดความเสียหายกับอุปกรณ์ หรือวัตถุหล่นลงมาได้ ควรเคลื่อนย้ายวัตถุให้เสร็จสิ้นโดยเร็วที่สุดเมื่อยกขึ้น
7. จัดการสิ่งกีดขวางระหว่างการใช้เครน
ก่อนการเคลื่อนย้ายวัตถุ ควรตรวจสอบเส้นทางเดินของเครนให้แน่ใจว่าไม่มีสิ่งกีดขวางใด ๆ โดยเฉพาะสายไฟหรือสิ่งก่อสร้างถาวร ผู้ปฏิบัติงานควรรักษาระยะห่างที่ปลอดภัยจากสิ่งกีดขวางเสมอ และผู้ให้สัญญาณเครนควรนำทางเครนระหว่างการขับเคลื่อน
8. ใช้สัญญาณมือสื่อสารให้ชัดเจน
การให้สัญญาณมือเครนตามมาตรฐานเป็นสิ่งสำคัญในการสื่อสารระหว่างผู้ให้สัญญาณและผู้ควบคุมเครน เพื่อป้องกันความผิดพลาดและอันตรายที่อาจเกิดขึ้น ผู้ให้สัญญาณต้องมีความสามารถในการให้สัญญาณได้อย่างชัดเจนและมีประสิทธิภาพ
9. หากพบความผิดปกติ ให้หยุดใช้งานเครนทันที
หากในระหว่างการใช้งานเครนเกิดเหตุขัดข้อง พบสิ่งผิดปกติ หรือได้ยินเสียงแปลก ๆ ให้หยุดใช้งานเครนทันทีด้วยปุ่มหยุดฉุกเฉิน และตรวจสอบหาสาเหตุ เพื่อทำการแก้ไขก่อนกลับมาใช้งาน
10. จัดเก็บเครนทุกครั้งหลังใช้งานเสร็จ
เมื่อใช้งานเครนเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้นำเครนไปเก็บยังตำแหน่งที่กำหนด และทำการตัดกระแสไฟฟ้าที่สวิตช์หลัก เพื่อป้องกันการเกิดไฟฟ้าลัดวงจร หรือการที่เครนอาจทำงานเองโดยไม่มีผู้ควบคุม
ข้อห้ามและความปลอดภัยในการใช้เครน
นอกเหนือจาก 10 วิธีข้างต้น ยังมีกฎความปลอดภัย 5 ข้อสำคัญที่ควรตระหนักเสมอ คือ
- ห้ามใช้เครนยกคน: เครนถูกออกแบบมาเพื่อยกสิ่งของเท่านั้น การใช้ยกคนเป็นอันตรายถึงชีวิต
- ห้ามใช้งานเครนขณะมึนเมา: ผู้ปฏิบัติงานต้องมีสติสัมปชัญญะสมบูรณ์ตลอดเวลา
- ห้ามเล่นหรือหยอกล้อกันขณะปฏิบัติงาน: การเล่นกันอาจนำไปสู่อุบัติเหตุร้ายแรงโดยไม่ตั้งใจ
- ห้ามยกวัตถุข้ามศีรษะผู้อื่น: ควรจัดให้พื้นที่ทำงานอยู่ห่างจากผู้คน
- ห้ามถอดหรือดัดแปลงอุปกรณ์ความปลอดภัยของเครน: อุปกรณ์ทุกชิ้นมีหน้าที่สำคัญในการป้องกันอุบัติเหตุ
แนวทางป้องกันการเกิดอุบัติเหตุจากเครน
เพื่อลดความเสี่ยงจากอันตรายจากการใช้เครน ควรมีแนวทางปฏิบัติเพิ่มเติมดังนี้
- การอบรมและทบทวนความรู้ – จัดอบรมให้ความรู้แก่ผู้ปฏิบัติงานอย่างสม่ำเสมอ และทบทวนขั้นตอนการปฏิบัติงานอย่างปลอดภัย รวมถึงการฝึกฝนการใช้อุปกรณ์ป้องกันตนเองและการปฐมพยาบาลเบื้องต้น
- การบำรุงรักษาตามกำหนด – ตรวจสอบและบำรุงรักษาเครนตามระยะเวลาที่กำหนดโดยผู้ผลิตและตามกฎหมาย เพื่อให้เครนอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานเสมอ
- การประเมินความเสี่ยง – ประเมินความเสี่ยงในการทำงานก่อนเริ่มงานทุกครั้ง และจัดทำแผนการยกสิ่งของเพื่อความปลอดภัย
สรุปบทความ
การใช้เครนอย่างปลอดภัยและถูกวิธีเป็นหัวใจสำคัญในการป้องกันอุบัติเหตุและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน การตระหนักถึงความสำคัญของความปลอดภัยในการใช้เครน การปฏิบัติตามกฎระเบียบ และการบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้การทำงานกับเครนเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์และช่วยให้ทุกท่านสามารถใช้งานเครนได้อย่างมั่นใจ ไร้กังวล
สำหรับองค์กรที่ต้องการพัฒนาทีมงานด้านการใช้เครนอย่างปลอดภัยและเป็นมืออาชีพ การลงทุนอบรมผู้ให้สัญญาณเครนถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า TTM Crane ด้วยประสบการณ์กว่า 30 ปีในวงการรอกและเครนอุตสาหกรรม พร้อมให้บริการอบรมหลักสูตรการใช้เครนตามกฎหมายกำหนด โดยศูนย์ฝึกอบรมมาตรฐานที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 และ ISO 45001:2018 การเลือกศูนย์ฝึกอบรมที่มีความเชี่ยวชาญจะช่วยให้การพัฒนาบุคลากรเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
Line: LINE
โทร: 0859082254
Facebook: รอกเครนลิฟต์ ttmcrane เครนและรอกไฟฟ้า ทีมตรวจซ่อมบำรุง อะไหล่ อบรมครบวงจร
Email: contact@ttmcrane.com
