สรุปรวมกฎหมายเกี่ยวกับเครนหรือปั้นจั่นฉบับอัพเดท ที่ทุกคนควรทราบ
1. กฎกระทรวงแรงงาน กำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 2564 ลงวันที่ 6 สิงหาคม 2564
- สาระสำคัญของกฎกระทรวงแรงงานฉบับนี้กำหนดให้มี 3 หมวด ได้แก่
- หมวดเครื่องจักร
- หมวดปั้นจั่น
- หมวดหม้อน้ำ
- หมวดเครื่องจักรมี 6 ประเภท ดังนี้
- เครื่องปั๊มโลหะ
- เครื่องเชื่อมไฟฟ้าและเครื่องเชื่อมก๊าซ
- รถยก
- ลิฟต์
- เครื่องจักรสำหรับใช้ในการยกคนขึ้นทำงานบนที่สูง
- รอก
- หมวดปั้นจั่นมี 4 ประเภท ดังนี้
- ปั้นจั่นเหนือศีรษะและปั่นจั่นขาสูง
- ปั้นจั่นหอสูง
- รถปั้นจั่นหรือเรือปั้นจั่น
- อุปกรณ์ที่ใช้เกี่ยวกับปั้นจั่น
- หมวดหม้อน้ำมี 4 ประเภท ดังนี้
- หม้อน้ำ
- หม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน
- ภาชนะรับความดัน
- ภาชนะบรรจุก๊าซทนความดัน
📌 คุณจิรายุ เอี่ยมสมร กรรมการผู้จัดการ TTMCRANE หนึ่งในคณะอนุกรรมการวิศวกรรมยกหิ้วและปั้นจั่น ร่วมกับคณะอนุกรรมการวิศวกรรมเครื่องจักรกลหนักและเครื่องจักรที่ใช้ในงานก่อสร้างในคณะกรรมการสาขาวิศวกรรมเครื่องกลวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) จัดเสวนาเรื่อง “มีอะไรใหม่!! ใน กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ.2564” รายละเอียดสามารถดาวน์โหลดได้ที่ 1) เอกสารกฎหมายปั้นจั่น 2564 ฉบับเต็ม 2) เอกสารเสวนากฎหมายปั้นจั่น 2564** 3) เอกสารเปรียบเทียบกฎหมายปั้นจั่น 2552 vs 2564
**Credited By วสท. และกองความปลอดภัยแรงงาน
2. กฎกระทรวงแรงงาน การขึ้นทะเบียนและการอนุญาตให้บริการเพื่อส่งเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2564 ลงวันที่ 30 มีนาคม 2564
กฎกระทรวงแรงงานฉบับนี้สอดคล้องตาม พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554 โดยมีสาระสำคัญของกฎกระทรวงฯ กำหนดว่า ผู้ให้บริการด้านความปลอดภัยในการตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบ รับรอง ประเมินความเสี่ยง จัดฝึกอบรม หรือให้คำปรึกษา ต้องขึ้นทะเบียนตามประเภทของผู้ให้บริการ โดยประเภทของผู้ให้บริการด้านความปลอดภัยสามารถแบ่งออกเป็น 6 ประเภทตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
- กฎกระทรวงฯ การระงับป้องกันอัคคีภัย
- กฎกระทรวงฯ สารเคมีอันตราย
- กฎกระทรวงฯ ความปลอดภัยเกี่ยวกับไฟฟ้า
- กฎกระทรวงฯ ความร้อน แสง และเสียง
- กฎกระทรวงฯ เครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ
- กฎกระทรวงฯ การทำงานในที่อับอากาศ
รายละเอียดสามารถดาวน์โหลดได้ที่ เอกสารกฎหมายการขึ้นทะเบียนผู้ให้บริการด้านความปลอดภัย 2564 ดังนั้น ผู้ใดที่ให้บริการทดสอบเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ ตามกฎกระทรวง 2564 จะต้องขึ้นทะเบียนเพื่อขอรับใบอนุญาติเป็นผู้ให้บริการด้านความปลอดภัยในการตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบ รับรอง ประเมินความเสี่ยง จัดฝึกอบรม หรือให้คำปรึกษา ตามที่กระทรวงแรงงานกำหนด สรุปโดยย่อ ดังนี้
- ประเภทบุคคลธรรมดา ตามมาตรา 9 ระบุวา บุคคลใดประสงค์จะให้บริการในการตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบ รับรอง ประเมินความเสี่ยง จัดฝึกอบรม หรือให้คำปรึกษา จะต้องขึ้นทะเบียนต่อสำนักความปลอดภัยแรงงาน กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน คุณสมบัติของผู้ขอขึ้นทะเบียน การขึ้นทะเบียน การออกใบแทนการขึ้นทะเบียน การเพิกถอน ทะเบียนการกำหดค่าบริการ และวิธีการให้บริการตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง
- ประเภทนิติบุคคล ตามมาตรา 11 ระบุว่า นิติบุคคลใดประสงค์จะให้บริการในการตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบ รับรอง ประเมินความเสี่ยง จัดฝึกอบรม หรือให้คำปรึกษา จะต้องได้รับใบอนุญาตจากอธิบดี คุณสมบัติของผู้ขอขึ้นทะเบียน การขึ้นทะเบียน การออกใบแทนการขึ้นทะเบียน การเพิกถอน ทะเบียนการกำหดค่าบริการ และวิธีการให้บริการตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง
รายละเอียดและเอกสารในการขึ้นทะเบียนสามารถอ่านเพิ่มเติม คลิกที่นี่ ทั้งนี้ ความแตกต่างของผู้ได้รับอนุญาตเป็นผู้ให้บริการตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบปั้นจั่น ประเภทบุคคลธรรมดาตามมาตรา 9 และ ประเภทนิติบุคคลตามมาตรา 11 น่าจะเป็นเรื่องขอบเขตความรับผิดชอบตามกฎหมายทางแพ่งและอาญาที่ย่อมมีมากกว่าแบบประเภทบุคคล ดังนั้น ถ้าสถานประกอบการมีมูลค่าควรเลือกผู้ให้บริการประเภทนิติบุคคลตามมาตรา 11 จะมีความมั่นคงกว่า
📌 บริษัท โททัล เมคคานิค จำกัด และ บริษัท ไทรทัน เมคคานิค จำกัด ขึ้นทะเบียนวิศวกรเครื่องกลในนามนิติบุคคลตามมาตรา 11 เรียบร้อยแล้ว ซึ่งสามารถตรวจสอบผู้ที่ได้รับอนุญาต คลิกที่นี่
3. ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง แบบการทดสอบปั้นจั่น ลงวันที่ 9 ธันวาคม 2565
สาระสำคัญของประกาศฉบับนี้ คือ ข้อ 2 นายจ้างต้องจัดให้มีการทดสอบการติดตั้งปั้นจั่น – เมื่อติดตั้งเสร็จ – ปั้นจั่นที่มีการหยุดใช้งานตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป – และทดสอบส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่นอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ตามประเภท และลักษณะของงาน ตามที่กำหนดไว้ในรายละเอียดคุณลักษณะและคู่มือการใช้งานตามแบบการทดสอบการติดตั้งปั้นจั่นเมื่อติดตั้งเสร็จ ปั้นจั่นที่มีการหยุดใช้งาน และส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ (แบบ ปจ. 1) หรือปั้นจั่นชนิดเคลื่อนที่ (แบบ ปจ. 2)
- ปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ (แบบ ปจ. 1)
รอกหรือเครนที่พิกัดน้อยกว่า 1 ตัน กฎหมายไม่ได้ระบุว่าต้องมีการทดสอบ แต่เพื่อความปลอดภัยควรมีการตรวจสอบบำรุงรักษาให้มีสภาพปลอดภัยต่อการใช้งานตามคู่มือผู้ผลิต
- ปั้นจั่นชนิดเคลื่อนที่ (แบบ ปจ. 2)
TTMCRANE ได้รวบรวมเอกสารและแบบฟอร์มที่เกี่ยวข้อง ผู้ที่สนใจสามารถดาวน์โหลด 1) เอกสารแบบการทดสอบปั้นจั่น 2565 2) ตัวอย่างการกรอกแบบฟอร์ม ปจ.1 อัพเดท 2565
4. ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง การแจ้งกำหนดการให้บริการ และการรายงานสรุปผลการให้บริการด้านความปลอดภัยอาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทางาน ของผู้รับใบสำคัญและผู้รับใบอนุญาต ลงวันที่ 7 กันยายน 2566
สาระสำคัญของประกาศฉบับนี้ คือ กำหนดผู้ใดที่ให้บริการด้านความปลอดภัยในการตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบ รับรอง ประเมินความเสี่ยง จัดฝึกอบรม หรือให้คำปรึกษา ซึ่งเป็นผู้รับใบสำคัญและผู้รับใบอนุญาตตามประเภทที่ให้บริการจะต้องปฏิบัติ ดังนี้
- แจ้งกำหนดการให้บริการแต่ละครั้งก่อนให้บริการไม่น้อยกว่า 7 วัน
- ส่งรายงานสรุปผลการให้บริการ พร้อมด้วยเอกสารหรือหลักฐานภายใน 30 วัน นับแต่วันที่เสร็จสิ้นการให้บริการ
รายละเอียดและเอกสารในการแจ้งข้อมูลการให้บริการสามารถอ่านเพิ่มเติม คลิกที่นี่ ทั้งนี้ กลุ่มงานทะเบียนความปลอดภัยในการทำงานได้จัดทำลิงค์เข้าระบบรายงานสรุปผลการให้บริการของผู้รับใบสำคัญ และผู้รับใบอนุญาต จำนวน ๕ แบบ ท่านสามารถแจ้งการรายงานสรุปผลการให้บริการตามลิงค์ด้านล่างนี้
ถ้าสถานประกอบการใดก็ตามที่มีรอก เครน หรือปั้นจั่น จะต้องศึกษาและทำความเข้าใจกฎหมายสำคัญที่เกี่ยวข้องเพื่อปฏิบัติตามได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย กฎหมายทุกฉบับมีจุดประสงค์เพื่อคุ้มครองผู้ใช้งานให้เกิดสวัสดิภาพในการทำงาน และหากจำเป็นต้องเลือกใช้ผู้ให้บริการด้านความปลอดภัยเพื่อตรวจวัด ตรวจสอบ ทดสอบ รอก เครน หรือปั้นจั่น จะต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่า เป็นผู้ที่ขึ้นทะเบียนและได้รับใบอนุญาตตามกฎหมายกำหนด